جایگزینی HTML5 به جای ادوبی فلش

چرا گوگل و بسیاری از پلتفرم‌های دیگر از HTML5 به جای ادوبی فلش استفاده می‌کنند؟ تقریبا از سال‌های نود، کمپانی فلش به صورت انحصاری بازار تکنولوژی‌ها و ابزارهای توسعه‌دهنده وب‌سایت را در دست داشته است. اما تا سال‌ها کمپانی ادوبی با تلاش‌های فراوان سعی کرد که فلش را برکنار کند. حتی گوگل نیز اعلام کرد که دیگر تکنولوژی‌های بر پایه فلش را پشتیبانی نمی‌کند. از طرف دیگر ادوبی نیز اعلام کرد تا آخر سال ۲۰۲۰ به صورت کامل فلش را از بازار بیرون خواهد کرد. به همین دلیل است که بیشتر توسعه دهندگان به جایگزینی HTML5 به جای ادوبی فلش رو آوردند. در این مقاله می‌خواهیم چرایی جایگزینی HTML5 با Flash را بررسی کنیم.

Flash چه بود و چه کرد؟

در گذشته فلش با نام Shockwave شناخته می‌شد. قبل‌تر آن نیز MultiFlash را داشت. فلش حدودا ۲۰ سال پیش وارد بازار شد و و با ورود خود دنیای صوتی و تصویری را متحول کرد. فلش با شروع کار خود به توسعه دهندگان یا به صورت عامیانه‌تر برنامه‌نویسان، یک پلتفرم چندرسانه‌ای با امکان تغییر سریع‌تر گرافیک‌های مختلف را داد. این تغییر  از طریق زبانی به نام ActionScript امکان پذیر بود. Adobe Flash فقط به صدا و تصویر محدود نمی‌شد. توسعه دهندگان از آن برای ساختن وب‌سایت‌های تعاملی، تولید انیمیشن و توسعه برنامه‌های کاربردی اینترنتی (RIA) استفاده می‌کردند و می‌کنند. البته اغراق است که بگوییم Adobe Flash به توسعه دهندگان این فرصت را می‌دهد تا برای طراحی وب‌سایت هرکاری را انجام دهند. Adobe Flash به عنوان یک نرم‌افزار برای تولید و نمایش محتوای چندرسانه‌ای تعاملی، ظاهر اینترنت را تغییر داد. فلش امکان انیمیشن‌سازی عناصر متن و تصویر را برای ارائه فیلم‌ها، بازی‌ها و موارد دیگر از طریق مرورگر وب فراهم کرد. یک رویکرد گرافیکی نیز توسط محیط نویسندگی Flash Animate CC یا همان فلش حرفه‌ای سابق، ارائه شده است. این ابزار برای ایجاد بازی‌های فلش و برنامه‌های کاربردی در صفحه وب، لپ تاپ یا دستگاه‌های تلفن همراه استفاده می‌شود. Adobe همچنین محیط اجرا بین پلتفرمی AIR (Adobe Integrated Runtime) را توسعه داد. پروژه هایی که با فلش انجام شده باشند، با فرمت فایل اختصاصی Shockwave Flash (SWF) ارائه می‌شوند. مشخصات این فرمت توسط Adobe به عنوان بخشی از پروژه Adobe Open Screen در سال ۲۰۰۸ منتشر شد؛ اما متاسفانه SWF هرگز معیارهای یک فرمت استاندارد را برآورده نکرد. یکی از دلایل آن این است که کاربران برای استفاده از این فایل‌ها با فرمت SWF، باید یک رابط برنامه نویسی کاربردی (API) را  در قالب یک افزونه روی مرورگر وب نصب می‌کردند. محبوب‌ترین این نوع افزونه‌ها، فلش پلیر داخلی Adobe بود.

HTML5 چه ماجرایی داشت؟

HTML برای ساختن وب، طراحی شده است. برنامه نویس‌ها از طریق کدهای متنی مخصوص، محتوای وب را تعریف می‌کنند. سپس این کدها به آنچه که کاربر در مرورگر می‌بیند، ترجمه می‌شوند. برای برنامه‌نویسی پیشرفته وب باید از HTML  استفاده کرد. HTML5، آخرین نسخه HTML است. این ورژن جدید، مشکل گرفتن خروجی نهایی پروژه را حل کرد و ظرفیت آن را به شدت افزایش داد. HTML با اضافه کردن عناصر جدید، طراحان را قادر می‌سازد تا سایت خود را برای سئو بهتر طراحی کنند. همچنین قابلیت‌های صوتی و تصویری بیشتری دارد. با ویژگی‌های جدید این ورژن از HTML افرادی که از مرورگر در تلفن همراه یا دسکتاپ خود استفاده می‌کنند، می‌توانند بدون نیاز به نصب افزونه‌ها، تجربه یکسانی داشته باشند.

جایگزینی HTML5 با  Flash؛ چرا باید از HTML5 به جای فلش استفاده کرد؟

۱. موبایل فرندلی بودن!

ما به مقدار باورنکردنی‌ای با موبایل کار می‌کنیم. در واقع در حال حاضر بیشتر از موبایل به جای دسکتاپ یا کامپیوتر استفاده می‌کنیم. برای اینکه مشتری‌ها را از دست ندید و نرخ تبدیلتان پایین نیاید، باید وب‌سایتتان برای استفاده از موبایل به خوبی طراحی شده باشد. HTML5 آماده‌ترین ابزار برای توسعه دادن سایت‌ها و نرم‌افزارها در اندازه صفحه موبایل است. مرورگرهای موبایل به طور کامل با HTML5 سازگار شده‌اند. بنابراین ساخت پروژه‌های آماده برای موبایل ساده است. از آنجایی که Flash نمی‌تواند در توسعه سایت‌ها و نرم‌افزارهای مناسب برای موبایل به کسب‌وکارهای امروزی کمک کند، از رقیب خود عقب مانده است. استیو جابز نیز ادعا کرده است فلش دیگر مناسب موبایل‌های امروزی نیست و کمپانی اپل از آن برای گوشی‌های همراه خود استفاده نمی‌کند. استیو جابز برای تحریم فلش دلایل زیادی را آورد، مانند:

• Adobe Flash یک نرم افزار بسته و اختصاصی است؛
• تقریباً تمام محتوای ویدیویی در قالب مدرن H.264 موجود است؛
• Adobe Flash  ناامن و ناپایدار است؛
• فلش به طور توجه‌برانگیزی عمر باتری دستگاه‌های تلفن همراه را کاهش می‌دهد؛
• استاندارد فلش برای دستگاه‌های لمسی مناسب نیست؛
• فلش یک لایه بازدارنده بین پلتفرم و برنامه نویس است.

اپل به جای ادامه استفاده از نرم‌افزارهای قدیمی، اعلام کرد که سیستم عامل موبایل خود را با HTML5 هماهنگ می‌کند.

۲. فرمت ویدئوها

از ابتدا، فلش فرمت استاندارد ویدئوهای یوتیوب بود. کاربران اولیه یوتیوب از مشکلات نصب افزونه فلش و همچنین به روزرسانی منظم این نرم‌افزار ناراحت بودند. این امر، هم برای یوتیوب و هم برای کاربران آن ناامیدکننده بود. اما در سال ۲۰۱۰ یوتیوب تغییر بزرگ را ایجاد کرد. در این سال توسعه دهندگان یوتیوب تصمیم گرفتند ویدیوها را با فرمت HTML5 ارائه کنند. این نمونه ای است که نشان می‌دهد چقدر  HTML5 از استرس بارگذاری و جاسازی محتوای ویدیویی و بعد کار نکردن آن در صفحه‌های مرورگر، کم کرده است.

۲. یکپارچه سازی ادوبی!

رد شدن فرمت SWF در سرویس‌های مختلف، برای ادوبی قابل پیش‌بینی نبود. قبلاً در سال ۲۰۱۱، این شرکت اعلام کرد که قصد دارد HTML5 را در محصولات و خدمات خود ادغام کند. آن‌ها همچنین از معرفی نسخه‌های موبایل فلش خبر دادند. در پایان سال ۲۰۱۵، بالاخره Flash Professional به Adobe Animate CC تغییر نام داد. نسخه کاملاً پرکار نرم‌افزار انیمیشن از عنصر بومی HTML5 Canvas و رابط گرافیکی سه بعدی WebGL پشتیبانی می‌کند. هر دو فرمت استانداردهای سایتند. این شرکت اکنون توصیه می‌کند برنامه‌هایی که محتوای وب متحرک با محصولات Adobe ایجاد می‌کنند به جای Flash، از HTML5 استفاده کنند.

۳. پذیرفته شده توسط مرورگرها

در آگوست ۲۰۱۶، کروم اعلام کرد که محتوای فلش که در پس‌زمینه مرورگر بارگذاری می‌شود، اکنون به‌طور پیش‌فرض مسدود شده است. این تیم مشکلات امنیتی را به عنوان توجیه خود ذکر کرد. به گفته توسعه دهندگان، ۹۰٪ از  محتواهای ساخته شده با Flash در وب هیچ ارزش افزوده‌ای برای کاربر ندارند و تنها زمان بارگذاری را مختل می‌کنند. از آنجایی که غول‌های اینترنتی استفاده از نرم‌افزار فلش را رد کردند، HTML5 در ترکیب و استفاده از آن برای مرورگرهای اینترنتی محبوب بیشتر شد. توسعه دهندگان ترجیح HTML5 را ترجیح می‌دهند چراکه هم امنیت و هم زمان بارگذاری تقریباً در هنگام استفاده از HTML5 مشکلی ندارند.

۴. دسترسی به سوشال مدیا

یکی دیگر از  همراهان HTML5، غول رسانه اجتماعی فیس بوک است که بازی های HTML5 را در سیستم خود گنجانده است. بیش از ۸۰۰ میلیون نفر به لطف ورودی‌های HTML5 هر ماه در Facebook.com و بازی های موبایل متصل به فیس بوک بازی می‌کنند. فیس بوک متوجه  دسترسی و عملکردی شده است که HTML می‌تواند از طریق ایجاد و اجرای بازی در سرورهای فیس بوک به کاربران ارائه دهد.

۵. پشتیبانی از کراس پلتفرم و مرورگرها

محتوای چندرسانه‌ای تعبیه‌شده در یک وب‌سایت با پشتیبانی HTML5 می‌تواند در همه پلتفورم‌ها نمایش داده شود. زیرا اکثر مرورگرها قادر به تفسیر HTML5‌اند. این بدان معناست که در یک بازی تعاملی، سناریویی وجود ندارد که یک دستگاه خاص نتواند بارگیری و بازی کند. این موضوع برای مرورگرهای مختلف نیز صدق می‌کند. HTML5 توانایی پشتیبانی از مؤلفه‌های چند رسانه‌ای در ساختارهای مختلف مرورگر را دارد.

۶. ذخیره حافظه بهتر

HTML5 امکان ذخیره‌سازی در چندین پنجره را فراهم می‌کند، امنیت بهتری دارد و داده‌ها را حتی پس از بستن مرورگر حفظ می‌کند. ذخیره‌سازی محلی یکی از ابزارهای HTML5 است که بدون نیاز به افزونه‌های دیگر، کار می‌کند. از طریق ذخیره داده‌ها در مرورگر کاربر، می‌توانید به راحتی ویژگی‌های برنامه مانند ذخیره اطلاعات کاربر، ذخیره داده‌ها و بارگیری وضعیت برنامه قبلی کاربر را ایجاد کنید. حالا می‌دانید چرا اکثر افراد از HTML5 به جای ادوبی فلش استفاده می‌کنند. جایگزینی HTML5 به جای ادوبی فلش امکانات و راحتی بیشتری به توسعه‌دهندگان می‌دهد. در آخر باید بگوییم که روزهای عمر فلش به شماره افتاده است. اما در دنیای دیجیتال همچنان به به محتوای پویا و جذاب همچنان نیاز است. HTML5 با تسخیر بازار و قرار گرفتن در صدر تاج و تخت نرم افزارهای چندرسانه‌ای، همه توسعه دهندگان را به سوی خود جذب کرده است. برای همین سراغ جایگزینی HTML5 به جای ادوبی فلش رفته‌اند. مطالب مرتبط